Şeyh ʿOsmān Şems Efendi Hakkında | İlim ve Medeniyet

Şeyh ʿOsmān Şems Efendi Hakkında:

Şeyh muhterem ʿOsmān Şems Efendi hazretleri hakkında yazığım makālede sadr esbak ʿĀlī Paşa ile dīvān-ı hümāyūn kaleminde ve bir aralık bedestānda bulunduğu İbnü’l-emīn Mahmūd Kemāl Beğefediden naklen beyān eylemişdim, bu husūsa dāʾir maʿlūmāt zāʾide almak üzere āhīren Mīr müşārün-ʿileyhe mürācaʿatımda bir vechātı īzāhātda bulundu:

Hazret-i ʿazīz ile ʿĀzīz Paşa merhūmun dīvān kaleminden refākat etdikleri paşanın mercāndaki cāmiʿ-i şerīfinin elli seneye karīb imāmet ve hitābetinde bulunan fuzalā-yı hattātīden ve muhibbān-ı ʿazīzden hāce Hasan Tahsīn Efendi merhūmdan işidilmişdi. Kütüphāne-i fakīrānemizin mecmūʿalar kısmında (223) numeroda mukayyed ve baʿzı sahāyifi ser-āmedān şuʿrādan manastırlı Fāʾik Beğ tarafından yazıldığı melhūz olan mecmūʿada muharrer baʿzı gazeliyātın bālāsındaki (bedestānı ʿosmān nūrī) işāretinden ʿazīzin bedestānda bulunmuş olduğu istidlāl olunmuşdu. Boğazları şeyh mükerremin mütehayyizān merīdānından ve fazīlet mendān-ı ümmetden çifteler hārāsi müdīri Baytar Miralay İbrāhim Beğ merhūma göndermişdim. Eşʿār-ı ʿazīz meyānına kayd etmişdi. Hazret-i şeyhin irtihālinden kırk sene evvel tabiʿ ve neşr edilmiş olan (tezkire-i fatīn)’de ʿOsmān Nūrī efendi sehm kalemine bir müddet müdāvemetle müʿehhiren tarīkat-ı ʿaliyye-i üveysiyyeye sülūk ederek 1261’de (bizastanda) vākıʿ mübāyaʿa kitābetine taʿyīn kılınmışdır denilmişdir. Yine müşārün-ʿileyhe Mahmūd Kemāl Beğ efendi buyurdular ki ʿazīz müşārün-ʿileyhe eyyām-ı sabāvetinden beri müntesib ve muhib olan. Bir zāt-ı muhteremde efendi ʿālī paşa ile dīvān kaleminde bulunmadı. Cevāba paşa mahallesinde komşuluk etdiler, paşa dīvānda iken efendi māliyede idi, bāb-ı ʿālīyye intisāb için paşa teşvīk edermiş. ʿAzīz hazretleri bedestānda hāceki olmayıp arayıcı-başılık hizmetinde bulunmuşdur. Bir zamān Sirkecide tütüncü dükkānı açmışdır. Bir Bektāşī dervīşi gelip çubuğuna tütün doldurmasını söylemiş, ʿazīz, çubuğu doldurdukdan başka bir avuç tütünde bahş etmiş. Dervīş dükkānın ne vakit açıldığını sorup iki üç ay evvel açıldığı cevābını almasıyla dükkānı üç ayda kapatırsan zararla kapatırsın. Altı ayda kapatırsan sermāyeyi tüketirsin. Bir senede devām edersen sermāyen kadar borca girsen demiş. Hazret-i ʿazīz fi’l-hakīkaaltı ayda sermāyeyi tüketdin, buyurmuşdu, demişdi.

Bu gibi tetebbuʿlar, hakīkatin tecellīsine ve āzāmın kadrinin takdīrine hizmet eder şeyler olacağı ʿirfān ʿālimlerine ʿayāndır. Bināen-ʿaleyhe bi’l-münāsebe mahfile derci reʾy-i ʿārifānelerine vā-bestedir. Kerīmü’l-fıtratım efendim.

Hüseyn Vassāf

 

PDF’si:

Şeyh ʿOsmān Şems Efendi Hakkında

LATİN HARFLERİNE AKTARAN:

MUSTAFA ÇAĞLAR & EROL TURUNÇ

KAYNAKÇA:

(İSAM tarafından halka açılan “Osmanlıca Makaleler VT” den metnin PDF’si temin edilmiştir.)

Şeyh Osman Şems Efendi Hakkında / Hüseyin Vassaf.– İstanbul: Tahirülmevlevi, 1341 [1923].

Mahfil

cilt: III, sayı: 36, sayfa: 183