BALKANLAR’DA GÜVENLİK PROBLEMİ / YARGILAMALAR VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER | İlim ve Medeniyet

Eski Bosnalı Sırp lider Rade Garic Bosna Hersek Mahkemesi tarafından hapis cezasına çarptırıldı!

Geçmişten günümüze etnik, dini ve meşrepsel ayrılıkların ve çatışmaların eksik olmadığı Balkanlar bölgesinde 20. ve 21. yüzyıllarda dahi büyük kıyımlar meydana gelmiştir. Avrupa’nın yanı başında gerçekleşen bu çatışmalar en son Birleşmiş Milletlerin bölgedeki güvenlik sorumlusu Hollandalı Yarbay Thom Karremans’ın Srebrenitsa bölgesini Sırp lider Ratko Mladiç ve ekibinin vicdanına terk etmesiyle sekiz bin küsur Müslümanın katledilmesi ile sonuçlanmıştır.

Hiçbir zaman huzur ve güven ortamının tam olarak tesis edilemediği bölgede sistemler sistemsizlik üzerine kuruludur. Bununla birlikte yönetimler ayrılıklar üzerinden politikalar üretmektedirler. Bu yüzden uluslararası ilişkiler literatüründe yer alan ve ayrılma, çözülmüş; “matruşka” yapılar anlamına gelen “balkanizasyon” teriminin olmasına şaşırmamalı.

1992-1995 yılları arasında Balkanlar bölgesinde Sırbistan-Bosna savaşında tarihte eşine az rastlanan büyük bir katliam gerçekleştirilmiştir. Srebrenitsa’da güvenliğin sağlanması ve sivillere yönelik faaliyetlerin yaşanmaması adına Birleşmiş Milletler tarafından atanan Thom Karremans’ın 1995’te bölgeyi Sırp generallere ve ordularına teslim etmesi sonucunda gerçekleşen katliamda sekiz binden fazla Müslüman hayatını kaybetti. Srebrenitsa bölgesinde yaşanan bu soykırımın sorumluları arasında Ratko Mladiç, Radovan Karaciç, Zdravko Tolimir, Vıdoje Blagovejic, Vujadin Popoviç gibi üst düzey komutanlar ile birlikte Rade Garic gibi Boşnak sivillere psikolojik ve fiziksel şiddet uygulayan askerler de vardır. Suçlu olduğuna karar verilip ömür boyu hapis cezasına çarptırılanlar olduğu gibi Bosna-Hersek mahkemesinde yargılanmış fakat davanın Sırbistan mahkemelerine aktarılması gibi durumlarda üzerinden onca yıl geçmesine rağmen cezası henüz kesinleşmemiş olanlar da vardır. Hatta Nenad Bubalo gibi kişiler ölmeden önce yargılama süreci tamamlanmadığı için cezası kesinleşmeden davası iptal edilmiştir.

(Ratko Mladiç ve Thom Karremans Srebrenitsa katliamı öncesinde kadeh kaldırırken, soldaki Ratko Mladiç, ortadaki Thom Karremans)

Yargılanmasına 2018’de başlanan Rade Garic ise Srebrenitsa ve Vlasenica bölgelerinde savaş suçu işlediği gerekçesiyle 20 yıl hapse mahkum edilmiştir. Bosna savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti Ordusu (VRS) üyesi olan Garic sivillere karşı cinayet, alıkoyma, işkence, tecavüz ve sürgün suçlamalarıyla yargılanmıştır. Eski Yugoslavya ülkelerinden olan Sırbistan ve Bosna arasında gerçekleşen bu iç savaşta farklı bölgelerde kurulan mahkemelerde görülen davalarda yalnızca 90 kişi mahkum edildi ve 19 kişinin beraati onandı.

Referanslar

Enes Bera Koşar

Avatar photo

Enes Bera Koşar

Istanbul Medeniyet Univ. Political Sciences Balkan Studies eneskosar00[at]gmail.com


Geribildirim

Mail adresiniz gizli kalacaktır.


Biz Kimiz?

Gayemiz, asırlardır mirasçısı olduğumuz medeniyetin gelişimine katkı sağlamak adına kurduğumuz ilim halkasındaki ilmî faaliyetleri geniş kitlelere ulaştırmaktır.

Cemiyetimizde, genç ve hareketli yazar kadromuz ile Siyaset, Hukuk, Ekonomi, Sosyoloji, Edebiyat ve Tarih gibi ilmî alanlarda gerek akademik gerekse de gündeme ilişkin yazılar kaleme alınmaktadır.


İletişim


Küçük Çamlıca Mahallesi, Filiz Sokak, No:3
Üsküdar/İstanbul