Ozan DurMısır Ortadoğu’da bulunan ve çok köklü bir medeniyet geçmişi olan önemli bir ülkedir. Bu ve benzeri özelliklerinden dolayı Arap dünyasının ağabeyi konumundadır. Son zamanlarda Suudi Arabistan’ın adı öne çıksa da Mısır’ın yeri oldukça önemlidir. “Arap dünyasının ortasında bulunan Mısır” ve Mısır lehçesi oldukça yaygın olarak anlaşılmaktadır. Levant lehçesine olan yakınlığı sebebiyle, bu lehçeler arasında ortaklıklar bulabilmek mümkündür. Özellikle medya ve televizyon programlarının aktifliği ve popülerliği sebebiyle Mısır Lehçesi Arap dünyasınca bilinmekte ve anlaşılmaktadır. İletişim için lehçenin değeri yadsınamaz derecede önemlidir. Bu yüzden lehçeler ile de çalışmalar yapılmalı ve lehçelere de ehemmiyet gösterilmelidir. Batı’da ve Mısır’da kendi lehçesinin öğretimine yönelik çalışmalar olsa da Türkiye’deki çalışmalar oldukça yeni kalıyor. Daha da gelişerek artmasını temenni ediyorum. Fasih Arapçadan sonra bir ülke üzerine çalışıyorsak, o ülkenin de lehçesi üzerinde uzmanlaşmalı olduğumuzu unutmamalıyız. İletişim, ticaret ve turizm gibi iş sahalarında bu lehçeleri kullanabiliriz. Mısır Lehçesi aynı zamanda Türkçe ile oldukça ortak kelimeye sahiptir. Mesela geçen okuduğumuz metinde Dogri yani doğru kelimesi kullanılıyordu. Oda kelimesinin kullanıldığını gördüm. Dolap ve turşu ise, İmad Hocamızın bize söylediğine göre diğer başka ortak kelimelerden sadece bir kısmıdır.[1]
Mısır Lehçesinin bir gramerinden bahsedebiliyoruz. İmad Hoca bu lehçenin gramerini yazdı. Demek ki böyle bir şey var ve bunun bilinmesi gerekiyor. Ama tamamen farklı bir dil olarak düşünmemek lazım. Cim harfi Ge’ye dönüşüyor, Peltek “Se”- Te’ye dönüşüyor ve Kaf harfi Elif olarak okunuyor. Resmi öğretilen bir lehçe şekli de var. Kahire lehçesi öğreniyoruz biz. Belirli bir sistem dahilinde öğrenilebilen ve öğretilebilen bir lehçe ile karşı karşıya olduğumuzu belirtmeliyim. Mısır üzerine çalışacaksanız, Mısır lehçesi de öğrenirseniz çok güzel olur diye bu kısma bir nihayet vermek istiyorum.
Mısır Lehçesi İçin Kaynaklar
En güzel yabancı kaynaklardan bir tanesi seri halinde olan Kellimni Arabi Serisi’dir. İngilizce veya Arapça hazırlanmış olan bu kaynağa online erişebilmek mümkün.
Türkçe kaynak olarak Emad Abdulbaki Ali Hocanın hazırlamış olduğu Arapçanın Mısır Lehçesi Kurallar ve Uygulamaları isimli kitabı vardır. Yine Hocanın bu alan için açmış olduğu kanalı var. Kanalın linkini buraya bırakıyorum:
https://www.youtube.com/@arap-turkkulturforumu2333
Edurese Akademi’de ayrıca Hocanın oldukça öğrenci merkezli dersleri oluyor. Kitabını da Hocadan tedarik edebilirsiniz.
Bir diğer satışı biten ama Türkçe olan kitap ise, Mısır Lehçesi Konuşma Kılavuzu ve Gezi Rehberi isimli kitaptır. Bu kitaptan bile ben çok şey öğrenilebileceğini düşünüyorum. Konuşma kılavuzlarını aktif kullanmak gerekiyor.
Mısır Lehçesi ile ilgili çok güzel içerikler üreten bir instagram hesabı var. Onun da linkini aşağıya bırakıyorum.
https://www.instagram.com/rabiaturkiyeh/?hl=tr
Bizim de açtığımız Sina Akademi de inş Mısır Lehçesi dersleri olacak. Bizi de takip ederseniz, çok memnun oluruz. Aşağıdan Twitter (X) adresimize ulaşabilirsiniz.
Ozan Dur
[1] İmad Hocamın derste anlattığı bilgiler ve önceki bilgilerimle harmanlayarak bir yazı yazmaya çalıştım. Hocama da buradan teşekkür ederim.