ANJOUANİ ÇİÇEKLER | İlim ve Medeniyet

Dünya’nın her yerinde olmayan sadece Afrika’da yeşeren, filizlenen Anjouan[1] Çiçekleri de varmış. Onu sonradan fark ettim, sonradan fark etme yeteneğim ve alışkanlığım da nedense var. Süt rengine benzeyen Anjouan Çiçekleri hangi evde filizlense, mutluluk getirir derler. Bu sözün, batıl inançlar kitabında yer aldığına bilmeme rağmen, içimi ısıtıyor ve ufkumu genişletiyor. Atalardan gelen batıl inançlar insanı bir şekilde etkiliyor.

Kendime masumca bir kere sordum hatta defalarca sordum. Anjouan Çiçeğinin insanı nasıl bu kadar mutlu edebilir diye düşündüm. Daha doğrusu cevabı bulamadan, Yavuz Bülent Bakiler’in şiiri gibi şaşırdım kaldım. Anjouan Çiçeği sevimlidir, herkes tarafından sevilir, göze hoş gelir. Nedeni belki ak renkli yapraklarından kaynaklanır ya da yemyeşil renginden mi? Bilemiyorum. Gizemli ve şifreli kalan bu çiçek hakkında Anjouanlılar yanıt versin veya Anjouan dilini bilenler anlatsın beni, incitmeden. İlk defa bu nadide çiçeği keşfediyorum, daha doğrusu Anjouan günlerimi yaşıyorum. Anjouan’i hayalleri kuruyorum, birçok dilekten, masmavi umutlardan hatta gül pembesinden rüyalar canlandırıyorum. Anjouan çiçeklerle, pamuktan, gülden ve huzurdan sessizce bir saray inşa ediyorum. Bu saraya çocuklar gelsin, dostlar gelsin, arkadaşlar gelsin, beyler ve hanımlar gelsin, Milli Afrika şuurunu taşıyanlar gelsin, her boydan gelsin.

Gelin, Anjouan diliyle konuşalım, Anjouan Çiçeğinin sözlüğünü yeniden yazalım, anlayalım ve anlatalım. Anjouan gel yeşil adalardan göz atalım, senle silinmez bir cümle kuralım, çizilen sınırları tanımayalım, serçeler misali özgürce uçalım, göğe bakalım, safa edelim, düşüncelerimizi korkmadan ifade edelim. Eski mili Afrika mefkûresine dönelim, yepyeni bir not düşürelim, birlikte Anjouan şarkısını terennüm edelim, ne dersiniz? anlat bakalım.

Dedem gibi inanıyorum seni Anjuoan’i, dikkat çekicisin, ümit vericisin, ferahlatıcısın, insanların mutluluk kaynağısın, her şeyden önce Afrika çiçeğisin. Herkes bilmez, Anjouan Çiçekleri filizlenmesi için belli mevsim tanımaz. Her mevsimde filizler, çiçek açar ve etrafa adeta bahar mevsimi yapar.  Anjouan’i, kendi halinde diğer çiçeklerin dilinden anlar. Rüzgarla değil yağmur damlalarıyla raks eder. Herkes bilmez, bu çiçek ne topraktan ne kumdan ne de çamurdan beslenir. Gökyüzünden, aydan, güneşten, ışıktan beslenir yani ziyadan bir çiçektir. Anjouan, güneşten ışık alır ziya verir. Gökyüzünden beslenir masmavi bir denize dönüşür. Ayın etkisiyle mas rengine bürünür. Gece sohbetinden masal dinlenir sabah ışıklarıyla sıcak bir merhaba verir. Rüzgâr eserken gülümsüyormuşçasına bir hal alır, meltem estiğinde seviyormuşçasına sarılır. Anjouan çiçekleri, insandan, kuştan, çimenden, samandan, semadan etkilenir.

Anjouan Çiçeğine hayali bir yolculuk yaparken, bir metre uzaklıktan seyrediyordum. Bana bir haz veriyor, mutluluk sunuyor, cana yakın hissettiriyordu. Anjouan çiçeği bir mata değerindedir. Herkes bilmez, bilmeyi de herkese nasip olmaz, Anjouani Çiçeklerinin dilinden herkes anlamaz.

Ben, “Anjouan’ilendim”, hayat veren bu güzel çiçekten tohumlandım, filizlendim, yeşerdim, yapraklandım, yıkandım, mavi mavi arındım, insanlık ayarlarına girdim, ona şiir ısmarladım.

 

Sesinden duyamadım ki hiçbir zaman.
O gülüşün; candan, gülden, yapraktan, bahardan.
Uyandırmaz mı sanıyorsun, içimde birtakım duygular.
Amani[2]’nin sesi çınlar, o güzel dilden o güzel insandan.
Nadide açan çiçekler gibi Madagaskar’dan Anjouan’dan.
Düşlerime Nil gibi akıyorsun be uzun zamandan.
Ak güvercinler ile sana mektup mu göndereyim.
O gözler namına siyah mürekkeplerle şiirler mi dökeyim.
Uykuda hep seni düşüne düşüne deli mi olayım.

Muhammed Abdalla Khazin

 

 

 

 

 

[1] Anjouan bir çiçeğin adıdır. Bu çiçeğin yaprakları beyaz renklidir, dalı yeşil ve açılan çiçeği ise siyahtır.     Tropikal iklimde yetiştiği için her mevsim çiçek açar. Anjouan çiçeği, “Anjouan’i” şeklinde de okunur. Anjouan (komorca Ndzuwani), Afrika ada ülkesi Komorlar’ı oluşturan üç özerk adadan bir tanesidir.  Adanın başkenti Mutsamudu’dur.

[2] Amani sözcüğü, Svahilide veya adıyla Kiswahili’de barış anlamına gelmektedir. Bu dil doğu Afrika’da kullanılan bir lisandır. Örneğin Tanzanya, Kenya, Uganda gibi Ülkerlerde kullanmaktadır.