HAUSA DİLİ KONUŞMA KILAVUZU 1 | İlim ve Medeniyet

Hausa dili Afrikanın en çok konuşulan dilleri arasındadır. Buna rağmen TRT Hausa açılsa da bu dilin öğrenimine dair materyaller oldukça sınırlıdır. Benim bir hayalim vardı ve İslam dünyasından farklı dillerle ilgili materyalleri zamanında toplamaya çalışmıştım. Elime geçen materyallerden birisi de Hausa’nın öğrenimi ile ilgili olandır. Her şeyi Batının veya İngilizlerin yapmasını beklersek, daha çok bekleriz. Onlar kendi menfaatleri doğrultusunda hareket ediyorlar. Bizler de kendi iyiliğimiz için en azından İslam dünyasının dillerini öğrenmeli ve bölgeyi yakından takip etmeliyiz.

Bu konuşma kalıpları ve sohbetleri inceleyerek ve üzerinde alıştırmalar yaparak dil öğrenenlerin olduğunu biliyorum. Mesela good morning kelimesini ele alalım. Good ne demek anlaşılıyor. Peki bad ne demek. Ona da sözlükten bakalım. Ona bakmışken beatiful ve ugly kelimelerini de merak edip bakalım ve defterimize kaydedelim. Öğrendiğimiz kelime sayısı artıyor. Acaba Good kelimesiyle ilgili eş anlamlı kelimeler var mıdır? Ona da bakalım. Morning kelimesi var, sabah demek. Akşam ne demek peki ve merak edip bakalım. Böyle böyle cümleyi ayırıp, üzerinde işlem yaptıkça dilin mantığını daha iyi kavrayacaksınız.

İngilizce kelimeleri olduğu gibi alıyorum. Bazılarında hata var büyük ihtimalle.

Hausa Sohbet Kelimeleri

English	Hausa	Türkçe
Good morning	Ina Kwana	Günaydın
Good afternoon	Ina wuni	İyi öğlenler
Good evening	Barka da yamma	İyi akşamlar
Good day	Barka da yau	İyi günler
Well done	Ina gaisuwa	Aferin
How are you?	Ina lafiye/Kana lafiya?	Nasılsın?
I am fine	Ina lafiya lau	Ben iyiyim
Safe journey	Sauka lafiya	Güvenli yolculuklar
Good night	Saida safe, mu kwana lafiya	İyi geceler
Hello	Ina gaisuwa	Merhaba
Good bye	Sauka lafiya	Görüşmek üzere
How life?	Ya ya rayuwa?
How rain?	Ya ya ruwa?
How town?	Ya gari?
A boy is a son	Yaro da ne	Çocuk erkektir
What is a boy?	Mene ne yaro?	Çocuk nedir?
Boy is a human being	Yaro dan adam ne	Çocuk insandır
A girl is a daughter	Yarinya yar adam ce
A cat and rat	Mage da bera	Kedi ve fare
What are they?	Menene su?	Onlar nedir?
They are animals	Su dabbobi ne	Onlar hayvanlardır
What is a dog?	Menene kare?	Köpek nedir?
What is pigeon?	Menene tattabara?	Güvercin nedir?
Pigeon is a bird	Tattabara tsuntsuwa ce	Güvercin kuştur
What is a fly?	Menene kuda?	Sinek nedir?
Fly is an insect	Zuma kwaro ne	Sinek bir böcektir
What is a bee?	Menene zuma?	Arı nedir?
Bee is an insect	Zuma kwaro ne	Arı bir böcektir
What is an ant?	Menene tururuwa?	Karınca nedir?
Ant is an insect	Tururuwa kwaruwa ce	Karınca bir böcektir
What is a house?	Menene gida?	Ev nedir?
House is a building	Gida gini ne	Ev bir yapıdır
What are these animals?	Wadanne dabbobi ne wadannan?	Bu hayvanlar nedir?
These are goats	Wadannan awakai ne	Bunlar keçidir.
İs this girl a good girl?	Ko wannan yarinyar kirki ce?	Bu kız iyi bir kız mı?
Yes, Aisha is a good girl	Kwarai, Aisha yarinyar kirki ce	Evet, Ayşe iyi bir kızdır
İs this boy a good boy?	Ko wannan yaron kirki ne?	Bu çocuk iyi bir çocuk mudur?
No Ali is a bad boy	A’a Ali bashi da kirki	Hayır Ali kötü bir çocuktur
Is this a tall boy?	Ko wannan dogon yaro ne?	Bu genç uzun boylu mu?
Yes, he is a tall boy	E, shi dogon yaro ne	Evet o uzun boylu
İs that box heavy?	Ko akwatun can yana da nauyi?	Bu kutu ağır mı?
Yes, it is heavy box	Kwarai yana da nauyi akwatin	Evet bu kutu ağır
Where is the boy?	Ina yaron?	Çocuk nerededir?
The boy is in the house	Yaron yana gida	Çocuk evdedir
Where is the father?	Ina baba?	Baba nerededir?
The father is in the Office	Baba yana ofis	Baba ofistedir.
Where is the bird?	Ina tsuntsu yake?	Kuş nerededir?
The bird is in the nest	Tsuntsu yana cikin sheka	Kuş yuvadadır
Where are the birds?	Ina tsuntsaye suke?	Kuşlar nerededir?
The birds are in the nest	Tsuntsaye suna cikin sheka	Kuşlar yuvadadır
Where is the mother?	Ina ınna take?	Anne nerededir?
The mother is in the kitchen	Inna tana cikin dakin girki	Anne mutfaktadır
Where is the man?	Ina mutumin yake?	Adam nerededir?
He is under the tree	Yana karkashin bishiya	Adam ağacın altındadır
Where is the lamp?	In fitila take?	Lamba nerededir?
It is on the table	Tana kan tebur	O masanın üzerindedir
Where is the bridge?	Ina gada take?	Köprü nerededir?
It is over the river	Tana kan kogi	Suyun üzerindedir
The bridge is over the river	Gada tana kan kogi	Köprü nehrin üzerindedir
What are you?	Menene kai?	Sen nesin/kimsin?
I am a woman	Ni mace ce	Ben kadınım
What are you?	Menene kai?	Sen nesin/kimsin?
I am a man	Ni namiji ne	Ben erkeğim
Where is the box?	Ina akwatun yake	Kutu nerededir?
It is under the table	Yana karkashin tebur	O masanın altındadır
Where is the river?	Ina kogi yake?	Nehir nerededir?
It is under the bridge	Yana karkashin kogi	Köprünün altındadır
What is Bukar doing now?	Me Bukar yake yi?	Bukar şuan ne yapıyor?
He is sitting	Yana zuane	O oturuyor
What is Ladi doing now?	Me Ladi Take yi?	Ladi ne yapıyor?
She is standing	Tana tsaye	O ayakta duruyor
What is Musa and Aisha doing?	Me Musa da Aisha suke yi?	Musa ve Ayşe ne yapıyor?
They are eating food	Suna cin abinci	Yemek yiyorlar
Are they running?	Sunu gudu ne?	Onlar koşuyor mu?
No, they are not	A’a ba gudu suke yi ba	Hayır, koşmuyorlar
Do you work everyday?	Kana yin aiki kullum?	Her gün çalışıyor musun?
Does Nura go to school everyday?	Ko Nura yana zuwa makaranta kullum?	Nura her gün okula gidiyor mu?
No, he does not g oto school everyday	A’a baya zuwa makaranta kullum	Hayır, her gün okula gitmiyor?
What do we do everyday?	Me muke yi kullum?	Me muke yi kullum?
We eat foot everday	Muna cin abinci kullum	Biz her gün yemek yeriz
What do we do with our nose?	Me muke yi da hancinmu?	Burnumuzla ne yapıyoruz
We smell with our nose	Muna shakar kamshi da hancinmu	Burnumuzla kokluyoruz
What do we do with our mouth?	Me muke yi da baki?	Ağzımızla ne yaparız?
We eat food with our mouth	Muna cin abinci da bakinmu	Ağzımızla yemek yeriz
We drink with our mouth	Muna sha da bakinmu	Ağzımızla içeriz
We speak with our mouth	Muna magana da bakinmu	Ağzımızla konuşuruz
We walk with our foots	Muna tafiya da kafafunmu	Ayaklarımızla yürürüz
We work with our hands	Muna aiki da hannayenmu	Ellerimizle çalışırız
Blind man cannot see	Makaho baya iya gani	Görme engelli adam göremez

 

Hazırlayan: Ozan Dur

Kaynak: Teach yourself words and their meaning in Hausa- Ube edition