ULUSLARARASI HUKUK KİŞİSİ OLAN DEVLET-2 | İlim ve Medeniyet

Devlet Niteliği Kazanmamış Topluluklar

Bunlar zaten devlet değillerdir. Federe devletler gerçek anlamda devlet olmazlar.Manda rejimi altındaki devletler yine bunlara örnek olarak verilebilir. Wilson prensibine göre toprak alınmayacak ve onun yerine manda rejimi altında sömürü imkanı gelmiştir.

Çözülmeyen bölgeler ise, (ulusallaştırılmış bölge) 2. Dünya savaşından sonra daha da azalmıştır. En iyi örneği olan Kosova, ulusallaştırılmış devletken bağımsız bir devlet olmuştur.

Condominium: Birden fazla devlet tarafından yönetilen ‘devleti(toprağı)’ ifade eder.

Vassal Devlet: Tabi devlette deniyor. İç işlerinde serbest, dış işlerinde bir devlete bağlıdır. Eflak, Osmanlı Devleti’nin vassalıydı.

Protectorate: Himaye altında devlet demektir. İç işlerinde bağımsız, dış işlerinde size bağlıdır. Başka devletin vassalındayken, vassal değiştirebilen devlettir.

Devlet Olmanın Şartları

1. Ülke(Toprak): Sınırının belli olması gerekir ve devletin yüz ölçümü konusunda da bir sınırı yoktur. Devlet olmak için yeterli bir toprağa sahip olsun yeterlidir.
2. Dahili Nüfus(insan topluluğu): O ülkedeki daimi olarak insanın yaşaması gereklidir. Bu konuda nüfusta belli bir sayı aranmaz.
3. Government(hükümet/siyasi iktidar): Siyasi iktidar, egemenlik ve dış egemenlik şartını gerektirir. İç egemenlik; o devletin, ülkesinin tamamında yaşayan insanlara sözünü geçirmesi gerekir. Dış egemenlik ise; devletin bağımsız kararlar alabilme yeteneğine sahip olması demektir. Karar alma ve kararın gereğini yapma konusunda gerekli güce sahip olması gerekir.
4. Tanıma: Tartışmalı bir konudur. Doktrinde iki görüş vardır. Devlet olma için tanıma gereklidir.

Kurucu Görüş: Tanıma olsa bile bu üç şartı (ülke,nüfus ve hükümet) yerine getirmesi gerekir.

Açıklayıcı Görüş: 3 şartı yerine getirmiş isen devlet olmuşsundur. Tanımaya gerek yoktur. Kurucu görüşün hukuki etkisi vardır o yüzden tanıma önemlidir. O devletle ilişkiye girmek için kurucu antlaşma; bunun içinde tanıma gereklidir.

Devlet olduğunda hak ehliyetine sahip olursunuz. Ne kadar devlet tanırsa da sizi o kadar fiil ehliyetine sahip olursunuz.

Üst bir otorite olmadığı için; her bir durum veya statü için tanıma gereklidir. İç hukukta üst bir otorite olduğu için böyle bir sorun yoktur. Uluslararası hukukta her bir statü için ayrı ayrı tanıma gereklidir. Her bir devlet tanıyarak meşruiyeti belirler ve kabul eder. Her bir statü bu tanıma çerçevesinde olmalıdır. Tanımadan sonra meşruiyet tartışılmaz !

YUSUF TANER KILAVUZ